Türkiye’nin yeni ekonomi modeli, tıpkı Çin gibi ihracat ve sabit sermaye yatırımlarının ekonomik büyümeyi arttırmasını öngörmektedir. Türkiye’nin Çin ekonomi modeline benzer bir şekilde yola devam etmesi için ise yol haritası ve bazı hamleleri hayata geçirmesi gerekmektedir.
Türkiye’nin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından yeni ortaya atılan Çin ekonomisini model alan yeni ekonomi planı, ulusal ve uluslararası mecralarda son günlerin en çok gündeme gelen konusu oldu. Türkiye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Ekonomide yeni dönem, yeni yol haritası” açıklaması ile ekonomik model değişikliğine girdi. Yeni ekonomik modelin ilkeleri ise şu şekildedir:
– Türkiye’yi üretimle büyütmek
– Yüksek faiz kıskacından çıkarmak
– Üretimle yabancı yatırımcıların dikkatini çekmek
– Pazara yakınlık avantajını kullanmak
Dört sacayağı var
Ekonomi modelinde dört sacayağı bulunmaktadır. Bunlar; enflasyon, ihracat, faiz ve üretimdir. Türkiye’nin Çin gibi malı ucuza üretip, tüm dünyaya ihraç ederek, bu üretimden döviz girdisi sağlayabileceği, turizm ve döviz kazandırıcı işlemler ile cari açığını kapatabileceği öngörülmektedir. ABD, Çin ve Almanya gibi ülkelerin “düşük faiz” politikasını uygulayarak düşük faiz ortamının yatırımları arttıracağı ilkesinden hareket edilmektedir. 1970’lerin Almanya’sında mülteci nüfus, genç nüfus ve mültecileri çalıştırarak iş gücünü sağlaması, Çin’in genç nüfus, sanayi ve üretimle büyümesi örnek olarak gösterilmiştir. Yüksek faiz düşük kur ile değil, düşük faiz, genç nüfus ve üretimle büyüme düsturu benimsenmiştir. İhracatta rekabet için “rekabetçi kur” doğrultusunda yüksek kur kabul edilmiştir. Ekonomik modelin 6 ay sonra meyvelerini vermesi beklenmektedir. Yeni ekonomi modeli ile cari açığın kapanması, düşük faiz ortamının sağlanması, yüksek kazanç elde eden sanayi ülkesi haline gelinmesi hedeflenmektedir.
13 maddelik yol haritası
- Dış ticarette rekabetçi olunan sektörlerde vergi avantajının sağlanması,
- Üretim, yatırım, ihracat, yüksek teknoloji, döviz kazandırıcı işlemler, yazılım-donanım gibi alanlarda sübvansiyonların arttırılması,
- Bürokratik engellerin kaldırılması,
- İhracatın bağımlı olduğu, hammadde, ara malı ve yatırım mallarının en azından yarısının ülke içinden karşılanması,
- İhracatı ve döviz kazandırıcı faaliyetleri arttırmaya yönelik politikaların teşvik edilmesi,
- Büyümenin istikrarlı bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için ihracata ilave olarak sabit sermaye yatırımlarını da arttırmaya yönelik politikalara öncelik verilmesi
- İhracat rekabetinin eğitilmiş iş gücü ve üretkenlik artışlarına dayanan topyekûn ve planlı bir strateji şeklinde kurgulanması,
- Yatırım ortamının şeffaflık, öngörülebilirlik, hesap verilebilirlik çerçevesinde oluşturulması,
- Yapısal reformların hayata geçirilerek, doğrudan yabancı yatırımların hayata geçirilmesi,
- İhracatın gerçekleşeceği pazarların arttırılması, ticaret diplomasisi ile ülkeler arası ilişkilerde sağlıklı ve sağlam ekonomik iş birliğinin tesis edilmesi,
- Yeni teknolojiler, yüksek katma değerli üretim, marka, inovasyon, lojistik, patent, pazarlama ve lojistik gibi alanlarda üretim, yatırım ve istihdam olanakları sunulması,
- Doğrudan yabancı yatırımların tesisi, yabancı sermaye için küresel bir cazibe merkezinin tesisi, döviz birikimi ile rezervlerin arttırılması, bütçe disiplini ve kamu harcamalarının ekonomik model ile örtüşmesi,
- Her pazara, her ürün stratejisi ile üretimin iç pazarın yanı sıra sınır ötesine ulaştırılması.
Türkiye’nin Çin’e göre coğrafi koşullar, jeopolitik konum ve tedarik merkezlerine yakınlık gibi avantajları bulunmaktadır. Hem Avrupa hem de Asya kıtalarının bağlantı noktasında yer alan Türkiye’nin, genç ve potansiyel vadeden nüfusu, batı ve doğu kültürlerinin kaynaşma noktasında yer alması büyük bir fırsat ortaya çıkarmaktadır. Çin örneği göz önüne alındığında Türkiye’nin öncelikle sabırlı olması gerekmektedir. Çin’in bu noktaya yaklaşık 40 yıllık bir süreç içerisinde geldiği düşünüldüğünde, sabır, istikrar, başarı ve tecrübe ile sonuca gitmek akılcı olacaktır.