Lojistik sektörünün önde gelen şirketlerinden Alışan Lojistik Ceo’su DAMLA ALIŞAN ile sektördeki dijitalleşme süreci ve yapay zekanın sektöre katkılarını konuştuk.
Lojistik sektörü son yıllarda büyük bir gelişme gösterdi. Bu gelişmelerin arkasındaki ana faktörler nelerdir ve bu değişimler sektörü nasıl etkilemiştir?
Lojistik sektörü ekonomik, teknolojik ve demografik değişikliklere duyarlıdır ve hızla gelişen bir sektördür. Pandemi nedeniyle sınır kapanmaları, karantina önlemleri ve seyahat kısıtlamaları gibi değişimler yaşadık. Bunlar, tedarik zincirlerini etkiledi ve lojistik operasyonları üzerinde baskılar yarattı. Öte yandan yine pandemi ile e-ticarette yaşanan artışlar hızlı teslimat ve depolama çözümlerine olan ihtiyacı aynı oranda arttırdı. Dijitalleşme ve otomasyon süreçlerinin artması ise lojistik operasyonlarının daha verimli hale gelmesine ve maliyetlerin düşmesine yardımcı oldu. Bu da bir anlamda çevre dostu ve sürdürülebilir lojistik çözümlerine olan talebi arttırdı; lojistik şirketleri, karbon ayak izlerini azaltmak ve çevreye daha duyarlı operasyonlar yürütmek için çeşitli adımlar atmaya başladılar.
Dijital dönüşüm, lojistik sektöründe nasıl bir etki yarattı?
Lojistik sektöründe süreçlerin dijitalleşmesi büyük önem arz ediyor. Dijital lojistik yeni nesil web tabanlı, kurumsal lojistik uygulamalarını mümkün kılarak lojistik hizmet sağlayıcı ile tedarik zincirinin diğer ilgili oyuncuları arasındaki iş birliğini destekleyerek, zincir boyunca izlenebilirliği ve lojistik süreçlerle ilgili kayıpların azalmasını sağladı Dijital lojistik uygulamaları sayesinde bu yeni nesil kuruluş ve tedarik zinciri uygulamaları ana depo, taşıma ve insan kaynakları yönetim sistemleri ile entegre olarak taleplerin olabildiğince eksiksiz yerine gelmesini kolaylaştırarak, kişiselleştirilmiş hizmete geçişi sağladı.
Lojistik sektöründe sürdürülebilirlik önemli bir konu. Şirketiniz, çevreye daha duyarlı ve sürdürülebilir operasyonlar için hangi adımları adıyor?
Tehlikeli kimyasalların taşınmasındaki uzmanlığımız nedeni ile sürdürülebilirlik konusu bizim için büyük önem taşıyor. Alışan Lojistik olarak Şubat ayı itibari ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü tarafından “Yeşil Lojistik Belgesi”ni almaya hak kazanarak ülkemizde yine ilklerin arasına girdik. "Yeşil lojistik faaliyetler" kapsamında sayılarak bizlere bu belgeyi getiren faaliyetlerimiz arasında; yılda en az 200 kombine yük taşımacılığı seferi gerçekleştirmemizi, enerji tüketimimizin en az yüzde 5'inin yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrikten karşılamamız, Türkiye genelinde uygun bulunan ağaçlandırma sahaları için fidan bağışı yapmamız, doğal kaynak kullanımının azaltılması, toprağa, suya, havaya verilen zararların minimum düzeye indirilmesini amaçlayan standartlar bütünü olan ISO 14001 ile Sera Gazı Emisyonları ve Giderilmesi Miktarının Belirlenmesi ve Raporlanması standardı olan ISO 14064 belgelerine sahip olmamız, sıfır atık yönetim sistemine ve ilişkin belgelere sahip olmamız ve karbon ve su ayak izimizi ölçüp küçültmeye ait çalışmalarımız yer alıyor.
Yapay zeka ve otomasyonu nasıl kullanıyorsunuz? Bu teknolojiler, lojistik süreçlerinizi nasıl optimize ediyor ve verimliliğinizi artırıyor?
2023 yılına TÜBİTAK tarafından onaylanan 2 projemiz ile giriş yaptık. Öte yandan Akademik ve Proje destek antlaşmamız çerçevesinde Konya Selçuk Üniversitesi ile beraber gerçekleştirdiğimiz Fiziksel dokümanların üzerindeki verilerin "Görüntü İşleme Teknolojisi" alınıp "Makine Öğrenmesi" sistemi ile eğitip "Yapay Zeka" ile TMS üzerinde eksik olan Müşteri İrsaliye bilgilerinin el değmeden tamamlanması projemiz ile Tübitak elemeleri sonrası Teknofest 2023 için finale kaldık. Her sektörde olduğu gibi inovasyon ve teknoloji yatırımları lojistik sektöründe de rakipler arasında fark yaratma anlamında en önemli parametrelerin başında geliyor. Sektörümüzde, Bilim ve Sanayi Bakanlığı onaylı 13 Ar-Ge merkezi var. Bunlardan ikisi şirketimiz tarafından kuruldu. İstanbul ve Konya bölgesi bu manada üssümüz diyebiliriz. Ar-Ge merkezimizde 50’ye yakın uzman çalışıyor. Bugün burada, gerçek ve sanal dünyanın birlikte hareket ettiği, kullanıcıların ve ulaşım araçlarının birbirleriyle iletişime geçtiği, böylelikle de süreçlerin hatasız ve daha verimli işlendiği bir çalışma sistemine odaklanıyor; müşterilerimizin iş takip sistemleriyle konuşan, entegrasyon kabiliyeti yüksek yazılım teknikleri hayata geçiriyoruz.
Gelecekte lojistik sektöründe öngörülen trendler nelerdir?Siz bu trendlere bugünden nasıl hazırlanıyorsunuz?
Güçlü AR-GE ekibimizle tüm trendlerin takipçisiyiz ve sektörde daima fark yaratacak adımlar atıyoruz. 2023 yılı gözlemelerimiz arasında ise dijitalleşmenin üretim sistemini değiştireceği, yapay zekanın zaman ve maliyet tasarrufu sağlayacağı, blockchain teknolojisi ile şeffaflığın geleceği, veri analizinin arz ve talep tahminlerini yönlendireceği, giydirilebilir cihazların ürün kaydını tutacağı gibi trendler yer alıyor. Ayrıca, fabrikadan müşteriye doğru olan akışın müşteriden fabrikaya dönüşeceğine ve ters lojistik yaklaşımı olarak tabir edilen bu yaklaşımla geri toplanan kullanılmış materyallerin, bileşenlerin ve ürünlerin olağan lojistik zincirine yeniden dahil edileceğine inanıyoruz.